Hastalarda Yorgunluk Semptomunun Yönetiminde Non-farmakolojik Yöntemlerin Etkisi-Sistematik DerlemeNeşe Kıskaç1, Hamdiye Banu Katran2, Gülay Manav3, Binnur Erdem Türkoğlu4, Elif Yokarıbaş51İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Anabilim Dalı, İstanbul
2Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, İstanbul
3Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Sağlığı Anabilim Dalı, Muğla
4İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü, İstanbul
5Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, İstanbul
Amaç: Hastalarda gelişen yorgunluk semptomunun yönetiminde kullanılan non-farmakolojik yöntemlerin etkinliğinin belirlenmesi amaçlanmaktadır.
Gereç ve Yöntem: 21-28 Şubat 2022 tarihleri arasında, Türkiye Ulusal Tez Veri Tabanı’nda “non-farmakolojik”, “non-farmakolojik, yorgunluk” ve “yorgunluk” anahtar kelimeleriyle 1992-2021 yılları arasında yapılmış yüksek lisans, doktora ve tıpta uzmanlık tezleri tarandı. Bulunan toplam 291 tezden 66’sı araştırmaya dahil edildi ve veri tabanına kayıt yılları, konusu, örnek grubu, araştırma türü ve amacı, yorgunluk semptomunu değerlendirme yöntemleri, uygulama ve araştırma sonuçları açısından tablo haline getirilerek değerlendirildi.
Bulgular: Araştırmada, tezlerin 38’inin doktora, 1’inin tıpta uzmanlık ve 27’sinin yüksek lisans tezi olduğu tespit edildi. Araştırmalarda non-farmakolojik yöntemlerin 4 tanesinin çocuklarda, 62 tanesinin ise erişkinlerde uygulandığı görüldü. Tezlere bakıldığında sadece 4 çalışmada akupress (n=1), gevşeme egzersizi (n=1), müzik (n=1), aromaterapi+masaj (n=1) uygulamasını içeren yöntemlerin yorgunluğu gidermede etkili olmadığı, ancak diğer tüm non-farmakolojik yöntemlerin (n=62) etkili olduğu tespit edildi.
Sonuç: Değerlendirilen 66 araştırmaya göre uygulanan non-farmakolojik yöntemlerin oluşan yorgunluk semptomunun giderilmesinde etkili olduğu ve hastalarda bu yöntemlerin kullanılabileceği sonucuna varıldı. Hemşireler tarafından yorgunluk semptomunun giderilmesinde non-farmakolojik yöntemlerin uygulanması ve hemşirelerin yorgunluk semptomunu değerlendirme ölçeklerini kullanmaları önerilir. Anahtar Kelimeler: Hasta bakımı, hemşirelik, semptomlar, yorgunluk, non-farmakolojik yöntemler
The Effect of Non-pharmacological Methods in the Management of Fatigue Symptoms in Patients: A Systematic ReviewNeşe Kıskaç1, Hamdiye Banu Katran2, Gülay Manav3, Binnur Erdem Türkoğlu4, Elif Yokarıbaş51Istanbul Gelisim University Faculty of Health Sciences Department of Nursing, İstanbul
2Marmara University, Faculty of Health Sciences, Department of Nursing, Department of Surgical Nursing, İstanbul
3Mugla Sitki Kocman University, Faculty of Health Sciences, Department of Child Health, Muğla
4Istanbul Provincial Health Directorate, İstanbul
5Marmara University Pendik Training And Research Hospital, İstanbul
Aim: It is aimed to determine the effectiveness of non-pharmacological methods used in the management of fatigue symptoms in patients in relieving fatigue.
Material and Methods: Between 21-28 February 2022, master’s, doctoral and medical specialization theses written between 1992-2021 were searched in the “Turkey CoHE National Thesis Center” database with the keywords “non-pharmacological”, “non-pharmacological, fatigue” and “fatigue”. Sixty-six of the 291 theses found were included in the study and were tabulated in terms of registration years, subject, sample group, research type and purpose, fatigue assessment methods, application, and research results.
Results: In the research, it was determined that 38 of the theses were doctoral theses, one of them was a medical specialization thesis and 27 of them were master’s theses. In the studies, it was seen that four of the non-pharmacological methods were applied in children and 62 of them were applied in adults. When we look at the theses, it was found that methods including acupressure (n=1), relaxation exercise (n=1), music (n=1), and aromatherapy+massage (n=1) were not effective in relieving fatigue, but all other non-pharmacological methods (n=62) were effective and statistically significant.
Conclusion: According to 66 evaluated studies, it was concluded that non-pharmacological methods are effective in reducing fatigue and these methods can be used in patients. Nurses are recommended to apply non-pharmacological methods to relieve fatigue symptoms and to use fatigue assessment scales. Keywords: Fatigue, non-pharmacological methods, nursing, patient care, symptoms
Neşe Kıskaç, Hamdiye Banu Katran, Gülay Manav, Binnur Erdem Türkoğlu, Elif Yokarıbaş. The Effect of Non-pharmacological Methods in the Management of Fatigue Symptoms in Patients: A Systematic Review. . 2023; 9(1): 70-88
Sorumlu Yazar: Neşe Kıskaç, Türkiye |
 (33 kere görüntülendi)
 (1600 kere indirildi)
|
|