Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocukların Primer Bakım Vericilerinin Bazı Sosyo-Demografik Değişkenler ile İçselleştirilmiş Damgalama ve Bakım Yükü Arasındaki İlişkinin İncelenmesiFunda Gümüş1, Havva Kaçan21Dicle Üniversitesi, Kastamonu, Türkiye
2Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu, Türkiye
Amaç: Çalışma, Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocuklara primer bakım verenlerin içselleştirilmiş damgalama ve bakım yükü arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Çalışma, 1 Nisan-1 Mayıs 2022 tarihleri arasında Otizm Spectrum Bozukluğu tanısı konulmuş çocukların 124 primer bakım verenleri ile gerçekleştirildi. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Ebeveynlerin Ruhsal Hastalıklarda İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği ve Bakım Verme Yükü Ölçeği kullanıldı. Verilerin analizinde Pearson korelasyon analizi ve Lineer regresyon analizi kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan otizmli çocuğa bakım verenlerin %88,0 kadın,%31,2’si 35-40 yaş aralığındadır. Ebeveynlerin Ruhsal Hastalıklarda İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği toplam puanı ile bakım verme yükü arasındaki neden sonuç ilişkisini belirlemek üzere yapılan regresyon analizi anlamlı bulunmuştur (F=58,593; p=0,000<0.05). Bakım verme yükü düzeyindeki toplam değişim %31.7 oranında Ebeveynlerin Ruhsal Hastalıklarda İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği toplamı tarafından açıklanmaktadır (R2=0,317). Ebeveynlerin Ruhsal Hastalıklarda İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği toplam bakım verme yükü düzeyini arttırmaktadır (ß=0,499). Ebeveynlerin Ruhsal Hastalıklarda İçselleştirilmiş Damgalanma ölçeğinin alt boyutları yabancılaşma, kalıp yargıların onaylanması, algılanan ayrımcılık, sosyal geri çekilme, damgalanmaya karşı direnç ile bakım verme yükü arasındaki neden sonuç ilişkisini belirlemek üzere yapılan regresyon analizi anlamlı bulunmuştur (F=11,424; p=0,000<0.05). Bakım verme yükü düzeyindeki toplam değişim %29.6 oranında yabancılaşma, kalıp yargıların onaylanması, algılanan ayrımcılık, sosyal geri çekilme, damgalanmaya karşı direnç tarafından açıklanmaktadır(R2=0,296). Bunlardan algılanan ayrımcılık (ß=0,621), sosyal geri çekilme (ß=1,181) bakım verme yükü düzeyini arttırmaktadır (ß=1,181).
Sonuç: Otizm Spektrum Bozukluğu olan bireylere bakım verenlerinde içselleştirilmiş damgalama bakım yükünü arttırmaktadır. Bu değişkenlerin daha geniş örneklem ve farklı desenlerdeki çalışmalarla tekrar edilmesi önerilir. Anahtar Kelimeler: Otizm spektrum bozukluğu, bakım yükü, primer bakım veren, sosyo demografik değişkenler
Investigating The Relationship Between Some Socio-Demographic Variables and Internalized Stigmatization and Care Burden of Primary Caregivers of Children with Autism Spectrum DisorderFunda Gümüş1, Havva Kaçan21Psychiatry Nursing Department, Ataturk Faculty of Health Sciences, Dicle University, Diyarbakır, Türkiye
2Psychiatry Nursing Department, Faculty of Health Sciences, Kastamonu University, Kastamonu, Türkiye
Purpose: The study was conducted to examine the relationship between internalized stigma and care burden of primary caregivers of children with Autism Spectrum Disorder.
Method: The study was conducted with 124 primary caregivers of children’s who were diagnosed with Autism Spectrum Disorder. between April 1 and May 1. The Personal Information Form, Internalized stigmatization of Parents in Psychological Illness Scale, and Caregiver’s Burden Scale were used to collect the data for the study. Pearson Correlation Analysis and Linear Regression Analysis were used in the analysis of the data.
Results: A total of 88.0% of the caregivers of the children who had autism and who participated in the study were women and 31.2% were in the 35-40 age range. The result of the Regression Analysis made to determine the cause-effect relationship between the Internalized stigmatization of Parents in Psychological Illness Scale total score and the care burden was found to be significant (F=58.593; p=0.000<0.05). The total change in the level of caregiving burden was explained by the sum of Internalized stigmatization of Parents in Psychological Illness Scale at a rate of 31.7% (R2=0.317). Internalized stigmatization of Parents in Psychological Illness Scale increases the total care burden (ß=0.499). The result of the Regression Analysis made to determine the cause-effect relationship between the sub-dimensions of alienation, approval of stereotypes, perceived discrimination, social withdrawal, resistance to stigmatization and caregiving burden was found to be significant (F=11.424; p=0.000<0.05). The total change in the level of caregiving burden was explained by alienation, approval of stereotypes, perceived discrimination, social withdrawal, and resistance to stigmatization by 29.6% (R2=0.296). Among these, perceived discrimination (ß=0.621) and social withdrawal (ß=1.181) increase the level of caregiver burden (ß=1.181).
Conclusion: Internalized stigmatization increases the care burden of caregivers of individuals with Autism Spectrum Disorder. It is recommended to repeat these variables in future studies with larger samples and studies with different designs. Keywords: Autism spectrum disorder, caregiver burden, primary caregiver, socio-demographical variables
Funda Gümüş, Havva Kaçan. Investigating The Relationship Between Some Socio-Demographic Variables and Internalized Stigmatization and Care Burden of Primary Caregivers of Children with Autism Spectrum Disorder. . 2024; 10(1): 74-88
Sorumlu Yazar: Havva Kaçan, Türkiye |
 (31 kere görüntülendi)
 (171 kere indirildi)
|
|