Özet

Amaç: Çalışmanın amacı bir aile sağlığı merkezine kayıtlı 15-49 yaş kadınların acil kontraseptif yöntemleri bilinme, uygulanma durumu ve ilişkili faktörlerin belirlenmesidir.

Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu çalışma İstanbul Kartal’da bir Aile Sağlığı Merkezi’nde yürütülmüştür. Çalışmaya bu birimlere kayıtlı 407 kadın alınmıştır. Veriler çalışmacılar tarafından oluşturulan bir anket formuyla yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır.

Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 34,3±7,6 yıl idi. Katılımcıların % 41,7 (n=170)’si 8 yıl ve altı eğitime sahipti. Katılımcıların %65,4 (n=266)’ü herhangi bir gebelikten korunma yöntemi kullanmaktaydı. İstenmeyen gebelik öyküsü olan kadın oranı %17,3 (n=59)’tür. Ertesi gün hapı terimini duyanların %62,1 (n=113)’i bu yöntemin nasıl kullanılacağını bilmektedir. Çalışmaya katılanların %11,3 (n=46)’ü daha önce en az bir defa acil gebelikten korunma yöntemi kullanmıştır. Gebelik sayısı arttıkça yöntem kullananların oranı anlamlı olarak artmaktadır. Acil kontroseptif yöntem kullanıcıların büyük çoğunluğu bu yöntemi sağlık personelinden duyduklarını belirtmişlerdir. Katılımcılar yöntemi eczaneden (%87,0; n=40) ve ASM’den %13,0 (n=6), temin ettiğini belirtmiştir.

Sonuç: Katılımcılarımızda istenmeyen gebelik oranları ile acil kontraseptif yöntem kullanımı arasında anlamlı bir fark vardır. Yöntem daha çok gece eczanelerden alınmaktadır. Yan etkisi daha az ve fiyatı yüksek olan bu hapların gereksinimi olan bireylere ASM’den verilmesinin kullanım oranlarını arttıracağını düşünmekteyiz.