Özet

Amaç: Yaşam kalitesini azaltan ve yaşam kaybı ile sonuçlanabilen kalça kırığı, yaşlı nüfusta yaygın görülen ciddi bir sağlık sorunudur. Prospektif olarak gerçekleştirilen bu araştırmada, kalça kırıklı hastaların kırk öncesi ve sonrası yaşadıkları bilişsel, işlevsel ve fiziksel sorunları belirlemek, hasta bilgilerinin hemşire ve doktor kayıtlara yansıma durumunu değerlendirmek amaçlandı.

Yöntem: Araştırmanın örneklemini, Aralık-Ağustos ayları arasında Ankara’da bir kamu hastanesinin ortopedi kliniklerine yatışı yapılan 60 yaş ve üzeri 160 kalça kırıklı hasta oluşturdu. Araştırma verileri, hasta ve yakınlarından, hasta dosyasından ve kayıtlardan toplandı.

Bulgular: Araştırmaya katılan hastaların yaş ortalaması 77 yıl olup, çoğunluğu kadındır. Hastaların %58,1’i trokanterik kırık tanısı ile kliniğe yatırıldı ve %93,1’ine cerrahi tedavi uygulandı. Kırık öncesine göre, kırık sonrası hastanede yatarken yetersiz beslenme, yetersiz sıvı alımı, konstipasyon, uyku ve iletişim sorunları yaşama oranının anlamlı oranda arttığı saptandı. Tüm aktivitelerde tamamen başkalarına ve yatağa bağımlılık oranının kırık öncesinde %2,5 olduğu, kırık sonrası bu oranın %56,1’e yükseldiği ve bu hastaların tamamının bağımlı olarak taburcu edildiği belirlendi. Kırık öncesi hastaların %4,4’ünde basınç yarası olduğu, kırık sonrası bu oranın %46,9’a yükseldiği ve bu hastaların %96’sının basınç yarasıyla taburcu edildiği saptandı. Hastaların çoğunluğunun kırık öncesi ve sonrası yaşadığı sorunların ve taburculuktaki durumunun hemşire ve doktor kayıtlara yansıtılmadığı belirlendi.

Sonuç: Araştırma bulguları, kalça kırığı sonrası hastaların beslenme bozukluğu, yatağa bağımlılık ve basınç yarası gibi sorunlar yaşadığını ve bu sorunlar ile taburcu edildiğini ortaya koydu. Ek olarak, mevcut kayıt sisteminin gerektiği gibi işletilmediği saptandı.