Özet
Amaç: Araştırma İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü koordinatörlüğünde yürütülen engelliler ve onlara bakım veren aileleri ile profesyonellerin iyilik halinin artırılması konulu “Be Happy in Life” projesi kapsamında, İstanbul'daki sağlık çalışanlarının engelli bireylere yönelik tutumlarının amacıyla planlandı.
Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırmanın evrenini il sağlık müdürlüğü çalışanları oluşturdu.Veri toplama aracı olarak literatür doğrultusunda geliştirilen anket formu ve “Yetersizlikten Etkilenmiş Kişilere Yönelik Tutum Ölçeği”(YEKYTÖ) kullanıldı. Veri analizi, SPSSv21 istatistik programında tanımlayıcı analizler, bağımsız gruplarda t testi, tek yönlü varyans analizi ve ileri analizler ile yapıldı. Bu online anket çalışması, İstanbul’da kamu sağlık kuruluşlarında çalışan, gönüllü olarak katılan 704 sağlık çalışanı ile yürütülmüştür.
Bulgular: Araştırmaya katılan sağlık çalışanlarının %77,1’inin kadın; %61,8’inin evli; yaş ortalamasının 35,97±8,76 yıl; %77,6’sının eğitim düzeyinin lisans ve üzerinde olduğu; %48,6’sının hemşire/ebe olduğu saptanmıştır. Meslekte çalışma süresi ortalaması 12,93±9,19 yıldır. Katılımcıların sosyodemografik özelliklerine göre YEKYTÖ Ölçek puan ortalamaları incelendiğinde, kadınların erkeklere göre (p=0,036); bekarlarda evlilere göre (p=0,033) puan ortalamaları anlamlı yüksek bulundu. Gelir durumuna göre geliri giderinden fazla olanların YEKTYÖ puan ortalamaları anlamlı yüksek bulundu (p=0,003). Meslek gruplarına göre YEKYYÖ ölçek puan ortalamalar arasında önemli fark saptandı (p<0,001). En yüksek puan ortalaması olan meslek grubu “sosyal çalışmacı/psikolog/fizyoterapist” grubu iken, en düşük ölçek puanını “VGG/VHKİ: Veri Giriş Görevlisi/Veri Hazırlama Kontrol İşletmeni” meslek grubu aldığı bulundu. Yapılan korelasyon analizlerinde, sağlık çalışanlarının yaşı veya meslekte çalışma süreleri ile YEKYTÖ puanları arasında anlamlı ilişki saptanmadı (r=-0,014; p=0,703 ve r=-0,038; p=0,319).
Sonuç: Sağlık çalışanlarının her aşamasında eğitim müfredatında engellilere yönelik tutum ve farkındalığı artırıcı derslere yer verilmelidir. Sağlık kuruluşlarında engelliler ile ilgili hizmet içi eğitim programları belirli aralıklarla düzenlenerek engelliliğe dair "bozukluk" ya da "anormallik" algısının "farklılık" olarak algılanması desteklenmelidir.
